زمانی که فرم تقاضای صدور پروانه ساخت که توسط اتحادیه تهیهکنندگان تدوین شده میان خبرنگاران توزیع شد. فرمی که البته بیشتر شبیه آییننامه ممیزی فیلمها بود که اینبار نه توسط اداره نظارت و ارزشیابی که بهدست بخشی از بدنه سینما تدوین شده بود. اتفاقی که مورد اعتراض شورای عالی تهیهکنندگان و کانون کارگردانان قرار گرفت. غلامرضا موسوی رئیس شورای عالی تهیهکنندگان از واگذاری پروانه ساخت به اتحادیه ابراز نگرانی کرد و دلیل برپایی نشست دیروز را هم در جریان گذاشتن افکار عمومی دانست. منوچهر محمدی سخنگوی شورای عالی تهیهکنندگان نیز نسبت به تبعات سوء اقدامات نسنجیده در حوزه سینما هشدار داد. سیروس الوند سخنگوی کانون کارگردانان هم گفت: با این درخواست پروانه ساختهای فعلی، هیچ فیلم خوبی ساخته نمیشود.
محمدی با بیان اینکه دادن اختیارات پروانه ساخت به اتحادیه بهمعنی جلوگیری از رقابت سالم در سینماست، گفت: امضای این درخواست یعنی خودم رأی به توقیف فیلمم میدهم. او اضافه کرد: با این شرایط با ساخت «طلا و مس» نیز موافقت نمیشد.مهدی فخیمزاده هم شیوه تشکیل اتحادیه را زیر سؤال برد و گفت: زمان تشکیل شورای عالی تهیهکنندگان اینگونه نبود که بگوییم کسی که عضو فلان صنف باشد، حق کار کردن ندارد، اتفاقی که در حال حاضر در اتحادیه 2 افتاده است و صدای ارشاد از گلوی آن بیرون میآید.
در کل بیشتر مباحث مطرح شده در نشست خبری دیروز که در سالن سیفالله داد خانه سینما برگزار شد، به انتقاد از اختیارات اتحادیه در شورای صدور پروانه ساخت اختصاص یافت و انتشار فرم درخواست پروانه نیز نشان داد اتحادیه نقشی را عهدهدار شده که پیش از این اداره نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی آنرا انجام میداد. این در حالی است که چند روز پیش حبیب کاوش سخنگوی اتحادیه تهیهکنندگان به ایسنا گفته بود که شورای پروانه ساخت بههیچوجه در بحث ممیزی آثار ورود نخواهد کرد.
اما در نشست دیروز داریوش فرهنگ، نایب رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران با بیان اینکه اتفاقنظر زیادی با شورایعالیتهیهکنندگان داریم، گفت: در طول سالهایی که فعالیت هنری دارم، همیشه شاهد یک جور دودستگی بین اهالی سینما و ارشاد بوده و هستم که این گاهی سکان هدایت را به دست سینماگران داده و گاهی به دست ارشاد و در طول این مسیر کشتی سینما از جزیرهها عبور کرده و به دریاها و اقیانوسها رسیده و این اقیانوس گرفتار باد و بارانهای شدید شده و برپایی این جلسه برای این است که جلوی سونامی را بگیریم.
داریوش فرهنگ با بیان اینکه ایندودستگی حالا به چنددستگی تبدیل شده، خاطرنشان کرد: بین مدیران ارشاد و سینماگران چنددستگی بهوجود آمده و نتیجه آن ایجاد ادبیات بد، تهمت، دروغ و ریا است و تنها قربانی سینماست که جرمش هویداکردن اسرار است. وی افزود: ما مسئول لبخند و شور و شعف گمشده مردم هستیم و این کشتی نمیتواند، چندین سکان و ناخدا داشته باشد و در حال حاضر به کشتیای تبدیل شده که حتی لنگری ندارد تا در جایی پهلو بزند.
غلامرضا موسوی ، رئیس شورایعالی تهیهکنندگان سینمای ایران با بیان اینکه بعد از واگذاری پروانه ساخت به تشکیلات دیگری اعتراضات مختلفی از سوی کانون کارگردانان و شورایعالی صورت گرفت، گفت: برپایی این نشست هم اعلام نگرانیهای ماست و تصمیم گرفتیم آنرا با افکار عمومی در جریان بگذاریم و اگر نتیجه نداد فعالیتهای دیگری را آغاز خواهیم کرد. منوچهر محمدی، سخنگوی شورایعالی تهیهکنندگان نیز با بیان اینکه پارهای اقدامات نسنجیده در حوزه سینما میتواند تبعات سوء درپی داشته باشد، ادامه داد:
ارشاد بخشی از اختیاراتش را به جمع محدودی از همکاران تهیهکننده واگذار کرده و در این جلسه میخواهیم درباره این صحبت کنیم. وی ادامه داد: از نظر قوانین کشوری صدور پروانه ساخت و پروانه نمایش جزو وظایف دولت محسوب میشود و طی مصوبه هیات وزیران 2نماینده از خانه سینما بهعنوان نمایندگان صنوف باید در این جلسات شرکت میکردند تا از حقوق اصناف دفاع کنند و وقتی این عمل که تا 30سال گذشته در اختیار دولت بوده و سینماگران با اطمینان اطلاعات خود را در اختیار دولت میگذاشتند، حال در اختیار کسانی قرار میگیرد که رقبای ما هستند و این، ایجاد رانت میکند. منوچهر محمدی با تاکید بر اینکه وقتی دولت موضوعی را واگذار میکند، اول باید به جایی قانونی این واگذاری صورت گیرد، گفت: اتحادیه2 قانونی نیست و خانه سینما تنها تشکیلات قانونی در حوزه سینما است. این اتحادیه اساسنامه خانه سینما را قبول ندارد و در هیچ جا ثبت نشده است بنابراین ارشاد چگونه میتواند این امتیاز را واگذار کند؟در این جلسه فرم تقاضای صدور پروانه ساخت اتحادیه تهیهکنندگان جهت اطلاع خبرنگاران در میان آنها توزیع شد.
شرکت در جشنوارهها منوط به دریافت پروانه نمایش شد
جز موارد ممیزی که بهصورت معمول اداره نظارت و ارزشیابی از فیلمسازان میخواسته آنها را رعایت کنند، گفته میشود که در اجرای این موارد قرار است سختگیرانهتر عمل شود تا ممیزی سینما به تلویزیون نزدیکتر شده و امکان پخش فیلمهای ایرانی از رسانه ملی سهلتر شود. نکته جالبتوجه، بندی در فرم درخواست پروانه ساخت است که در آن تأکید شده تهیهکننده پس از رعایت تمام موازین و قوانین تهیه و تولید، فیلمش را بدون مجوز اداره نظارت و ارزشیابی در هیچ یک از مراکز فرهنگی و جشنوارههای داخلی و خارجی شرکت ندهد. به این ترتیب، از این پس فیلمهایی که پروانه ساخت میگیرند تا قبل از دریافت پروانه نمایش حق شرکت در هیچ جشنوارهای را ندارند؛ قانونی که پیش از این وجود نداشت. مثلا فیلم «مرهم» ساخته علیرضا داودنژاد قبل از دریافت پروانه نمایش در چند جشنواره خارجی شرکت کرده بود.